Trikalsiyum Fosfat

Trikalsiyum Fosfat Nedir?

Trikalsiyum fosfat, kimyasal olarak Ca₃(PO₄)₂ formülüne sahip, beyaz, kokusuz ve tatsız bir tozdur. Bu bileşik, kalsiyum ve fosfat iyonlarından oluşur ve genellikle doğada fosforit veya apatit minerallerinde bulunur. Trikalsiyum fosfatın kristal yapısı, iki kalsiyum iyonu ve bir fosfat grubunun dengeli bir şekilde bağlanmasıyla oluşur, bu da ona stabil bir kimyasal yapı kazandırır.

Bu bileşiğin fiziksel özellikleri arasında yüksek sıcaklıklara karşı dirençli olması ve suda çözünürlüğünün düşük olması yer alır. Trikalsiyum fosfat, bu özellikleri nedeniyle, yüksek ısıya dayanıklı ve nemi çekmeyen bir yapıdadır. Kimyasal olarak inert sayılabilecek bu madde, diğer birçok bileşikle reaksiyona girmez, bu da onu çeşitli uygulamalar için uygun hale getirir.

Trikalsiyum fosfat, biyoyararlanımı yüksek olan bir kalsiyum kaynağıdır. Vücuda alındığında, mide asidinin etkisiyle çözünerek serbest kalsiyum ve fosfat iyonlarına ayrılır. Bu iyonlar, kemik ve diş sağlığı açısından kritik olan minerallerin yapı taşlarını oluşturur. Kalsiyum, vücudun kemik yapısında, sinir iletiminde ve kas fonksiyonlarında önemli bir rol oynar. Fosfat ise enerji üretimi, hücre zarlarının yapısı ve DNA’nın oluşumunda hayati bir işleve sahiptir.

Trikalsiyum fosfat, kristal yapısı sayesinde çeşitli morfolojik formlarda bulunabilir; bu da onun farklı uygulamalarda kullanılabilirliğini artırır. Mikro ve nano ölçeklerdeki trikalsiyum fosfat partikülleri, biyomedikal uygulamalarda kullanılırken, daha büyük partiküller yapı malzemelerinde ve diğer endüstriyel uygulamalarda yer bulur.

Bu bileşik, doğada geniş ölçüde bulunan fosforit yataklarından elde edilir ve bu yataklardan çıkarılan materyaller, çeşitli işlemlerden geçirilerek saf trikalsiyum fosfata dönüştürülür. İşleme sırasında, çeşitli saflaştırma ve kurutma teknikleri kullanılır, bu da bileşiğin saflık derecesini artırır ve istenilen fiziksel özelliklere sahip olmasını sağlar.

Trikalsiyum fosfat, stabilitesi ve biyouyumluluğu sayesinde, kimyasal ve biyolojik açıdan güvenli kabul edilir. Ancak, aşırı tüketimi veya yanlış kullanımı durumunda bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, trikalsiyum fosfat içeren ürünlerin kontrollü ve önerilen miktarlarda kullanılması önemlidir.

Trikalsiyum fosfat nitrik asitle reaksiyona girerek kalsiyum nitrat ve fosforik asit oluşturabilir. Bu reaksiyon, fosfat gübrelerinin üretiminde önemlidir.

Bu bileşiğin kimyasal yapısı, stabilitesi, biyoyararlanımı ve doğada geniş ölçekte bulunması, onu hem endüstriyel hem de biyomedikal uygulamalar için ideal bir bileşik haline getirir.

Diğer İsimleri

• 7758-87-4
• Kalsiyum Fosfat
• Sentez
• Trikalsiyum Difosfat
• Kalsiyum Ortofosfat

Özellikler

Kimyasal Formül: Ca3(PO4)2

Moleküler Ağırlık: 310.18 g/mol

Görünüm: Beyaz Kokusuz Tatsız Toz

Yoğunluk: 3,14 g/cm3

Kullanım Alanları

• Kalsiyum açısından zengin bir bileşik olduğu için özellikle süt ürünleri, bebek mamaları ve diyet takviyelerinde kalsiyum takviyesi olarak kullanılır. Kalsiyum, kemik ve diş sağlığı için kritik öneme sahiptir ve bu bileşik, kalsiyum eksikliğini gidermede etkili bir yol sunar.
• Gıda ürünlerinin topaklanmasını önlemek için kullanılır. Özellikle toz halinde satılan ürünlerde (örneğin, baharatlar, süt tozu) ürünlerin akışkanlığını korumasına yardımcı olur. Bu, ürünlerin uzun süre taze kalmasını sağlar ve kullanım kolaylığı sunar.
• Gıdaların pH seviyesini dengelemek için de kullanılır. Gıdaların doğru pH seviyesinde tutulması, hem lezzet hem de raf ömrü açısından önemlidir. Özellikle işlenmiş gıdalarda bu işleviyle yaygın olarak kullanılır.
• Farmasötik takviyelerde, özellikle kemik sağlığını desteklemek için kalsiyum kaynağı olarak kullanılır. Bu takviyeler, kalsiyum eksikliği olan bireylerde kemik yoğunluğunu artırmaya yardımcı olabilir.
• Tablet formülasyonlarında dolgu maddesi olarak da kullanılır. Bu, tabletlerin boyutunu artırmak, şekillendirilmesini kolaylaştırmak ve istenilen sertliği sağlamak amacıyla yapılır. Ayrıca, stabil bir bileşik olduğundan, tabletlerin raf ömrünü uzatmaya yardımcı olur.
• Kemik dokusuna benzer bir yapı ve bileşimde olduğu için kemik greflerinde ve sentetik kemik dolgu maddelerinde kullanılır. Biyouyumluluğu ve biyolojik olarak çözünür olması, bu bileşiği kemik iyileşmesini destekleyen ideal bir materyal haline getirir.
• Diş hekimliğinde, dental implantların yüzey kaplaması olarak trikalsiyum fosfat kullanılır. Bu kaplama, implantların kemik dokusuyla daha iyi entegre olmasını sağlar, böylece implantın stabilitesini ve uzun ömürlülüğünü artırır.
• Biyoseramiklerin üretiminde kullanılır. Bu biyoseramikler, tıbbi cihazların yapımında, özellikle ortopedik implantlar ve dental protezler gibi uygulamalarda kullanılır.
• Bazı özel cam türlerinde, özellikle biyomedikal ve elektronik uygulamalarda kullanılan camlarda trikalsiyum fosfat katkısı yapılır. Bu katkı, camın mekanik özelliklerini iyileştirir ve biyouyumluluğunu artırır.
• Diş macunlarında trikalsiyum fosfat, diş minesinin güçlendirilmesine ve diş çürüklerinin önlenmesine yardımcı olur. Kalsiyum ve fosfat iyonları, diş minesinin remineralizasyonuna katkıda bulunur. Bu süreç, diş çürüklerinin önlenmesine ve diş minesinin aşınmasının yavaşlatılmasına yardımcı olur. Ayrıca, trikalsiyum fosfat, diş macunlarının doku yapısını iyileştirir, bu da daha pürüzsüz ve etkili bir temizleme sağlar.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

• Trikalsiyum fosfat kullanılırken toz oluşumunu en aza indirin ve iyi havalandırma sağlayın.
• Çalışma alanında yiyecek ve içecek bulundurulmamalıdır.
• Cilt ve gözle doğrudan temastan kaçınılmalıdır.
• Dökülmeler kaygan yüzey oluşturabileceği için hemen temizlenmelidir.

Sağlık Riskleri

• Solunma: Toz formu solunum yollarında tahriş yapabilir.
• Cilt teması: Uzun süreli temas kuruluk ve hafif tahrişe yol açabilir.
• Göz teması: Toz parçacıkları kızarıklık, sulanma ve yanma yapabilir.
• Yutma: Gıda katkısı olarak (E341(iii)) genellikle güvenli kabul edilir, ancak aşırı alım mide rahatsızlıkları yapabilir.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)

• Toz maskesi (P2/N95) kullanılmalıdır.
• Koruyucu gözlük takılmalıdır.
• Eldivenler cilt temasını önlemek için tercih edilmelidir.
• İş önlüğü veya koruyucu kıyafet giyilmelidir.

Yangın ve Patlama Önlemleri

• Trikalsiyum fosfat yanıcı değildir.
• Yangın durumunda ambalaj materyali yanabilir.
• Yangın söndürmede su spreyi, köpük, kuru kimyasal toz veya CO₂ kullanılabilir.
• Yangına müdahale edenler tam koruyucu ekipman giymelidir.

Depolama Koşulları

• Serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda saklanmalıdır.
• Nemden uzak tutulmalı, orijinal kapalı ambalajında muhafaza edilmelidir.
• Direkt güneş ışığından ve ısı kaynaklarından uzak tutulmalıdır.

Depolama Alanı

• Trikalsiyum fosfat gıda ve yem depolarında hijyen kurallarına uygun şekilde saklanmalıdır.
• Yetkisiz kişilerin erişemeyeceği güvenli alanlarda bulundurulmalıdır.
• Raf sistemleri sağlam olmalı, ürün devrilmeyecek şekilde istiflenmelidir.

Uyumsuz Maddeler

• Kuvvetli asitlerle temas ettirilmemelidir (asitlerle reaksiyona girerek gaz açığa çıkarabilir).
• Güçlü oksitleyicilerle aynı depoda bulundurulmamalıdır.
• Yüksek nemli ortamlardan uzak tutulmalıdır.

İlk Yardım Önlemleri

• Göz teması: Bol su ile en az 15 dakika yıkayın, şikayet devam ederse doktora başvurun.
• Cilt teması: Su ve sabun ile yıkayın, tahriş sürerse tıbbi yardım alın.
• Solunma: Kişiyi temiz havaya çıkarın, semptomlar devam ederse tıbbi yardım alın.
• Yutma: Küçük miktarlar genellikle güvenlidir, fazla alımda doktora başvurulmalıdır.

Çevresel Önlemler

• Trikalsiyum fosfat çevre için düşük riskli olsa da büyük dökülmeler su ve toprağa karışmamalıdır.
• Dökülen ürünler süpürülerek veya vakumla toplanmalıdır.
• Atıklar yerel çevre ve gıda mevzuatına uygun şekilde bertaraf edilmelidir.

Trikalsiyum Fosfat Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye’nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.