Adipik Asit

Adipik Asit Nedir?

Adipik asit, organik kimyada dikarboksilik asitler sınıfına ait bir organiktir ve kimyasal formül C6H10O4'tür. Molekül yapısında iki karboksil (-COOH) grubu bulunur. Beyaz kristal yapısında olan adipik asit, suda sınırlara sahipliğe sahiptir, ancak alkol ve aseton gibi organik çözücülerde daha kolay çözülebilir. Termal olarak kararlı bir madde olup erime noktası 152 °C, kaynama noktası ise yaklaşık 337 °C'dir.

Adipik asit, endüstriyel olarak üretilir ve genellikle sikloheksanın oksidasyonu ile elde edilir. Bu süreçte sikloheksan, değiştirilmeye uğrayarak sikloheksanol ve sikloheksanon karışımları oluşturur. Daha sonra bu resimler nitrik asit ile oksitlenerek adipik asit sentezlenir. Bu yöntem yaygın olarak kullanılan bir şekilde ve endüstriyel boyutta üretimin gerçekleştirilebilmesini sağlar. Alternatif olarak benzen hücrelerinden başlayan işlemlerde adipik asit sentezi yapılabilir. Bu ücretler arasında kaprolaktam veya sikloheksanon üzerinden ilerleyen reaksiyon zincirleri yer alır.

Kimyasal özellikler nedeniyle adipik asit, reaksiyonlarda karboksil gruplarının reaktivitesinden faydalanır. Esterleşme, amidleşme gibi çürüyenlere kolayca ulaşılabilir ve çeşitli örneklerin özünde başlangıç ​​bölümü olarak kullanılır. Isıya izin verme ve kimyasal kararlılığı, adipik asitlerin tercih edilmesinin nedenlerindendir.

Adipik asitlerin artış hızı etkileri dikkate alınır. Geleneksel üretim yöntemlerinde nitrik asit oksidasyonu sırasında ortaya çıkan azot oksit (N2O) emisyonları, önemli bir patlama sorunudur. Azot oksit, güçlü bir sera gazıdır ve atmosferde uzun süre kalabilir. Bu nedenle, daha çevre dostu üretimler piyasaya sürülüyor. Yenilenebilir parçalar adipik asit üretimi için biyoteknolojik tedaviler üzerinde çalışılmakta olup, glikoz veya diğer biyokütlelerden üretilen parçalar bu alanda önemli bir gelişme gösterdiği görülmektedir. Bu ekolojileri, kimya ekonomisini sürdürülebilirlik sağlamak için atılmış önemli adımlardır.

Diğer İsimleri

• 124-04-9
• Hekzandioik Asit
• 1,4 Bütandikarboksilik Asit
• Asifloktin
• 1,6-Hekzandioik Asit
• Adipinik Asit
• E355

Özellikler

Kimyasal Formül: C₆H₁₀O₄

Moleküler Ağırlık: 146,14 gr/mol

Görünüm:Beyaz Kristal Katı

Yoğunluk: 1.36 g/cm³

Kullanım Alanları

• Naylon 6,6 üretimi ana hammadde olarak kullanılır. Naylon 6,6, adipik asit ile heksametilendiamin arasındaki kimyasal bir reaksiyonla üretilir. Bu naylon türü, yüksek mukavemet, esneklik ve ısı değişimi özellikleri ile bilinmektedir. Giysiler, halılar, oto yedek parçaları ve mühendislik plastikleri gibi ürünlerde yaygın olarak kullanılmaktadır.
• Poliüretan köpükler, adipik asitle üretilen ve özellikle dayanıklı ve dayanıklı ürünlerde yer alır. Bu köpükler mobilya döşemelerinde, yataklarda, yapı ısısında ve paketleme malzemelerinde kullanılır. Adipik asit, köpüklerin uzun süre dayanmasını ve mekanik olarak silinmesini sağlar.
• Boya ve kaplama bileşenlerinde reçine olarak kullanılır. Bu ürünler, suya, kimyasallara ve UV ışınlarına dayanıklı hale gelir. Ayrıca sentetik kaplamalarda elastikiyet sağlanması ve kaplama malzemesinin çatlamasını önlemek için tercih edilir.
• Termoplastik polyesterler ve diğer plastiklerin üretimi önemli bir üründür. Plastiğin kırılmasını arttırır ve özellikle ısıya dayanıklı plastiklerin işlenmesinde rol oynar. Bu özellik, otomotiv ve elektronik sektörlerinde kullanılan plastikler için büyük avantaj sağlar.
• Gıda sektöründe E355 koduyla bilinir ve asitlik yaygın olarak kullanılır. Özellikle şekerleme, jole, toz içecekler ve bazı fırında fırında pH dengesini sağlamak için kullanılır. Bunun yanı sıra, bozulan tat düzeni düzenler ve raf ömrünü uzatır.
• Adipik asit, ilaç sektöründe kontrollü salınımlı öldürücü üretimde kullanılır. İlacın vücutta yavaş ve düzenli şekilde salınmasını sağlayan formülasyonlarda yer alır. Ayrıca, biyolojik olarak uyumlu yapısı nedeniyle tedavi cihazları ve yara bileşenlerinde potansiyel olarak birleştirilebilir.
• Adipik asitler, esterler, plastikleştiriciler, yağlayıcılar ve deterjanlar gibi birçok kimyasal ürün üretimi ara madde olarak kullanılır. Karboksil gruplarının reaktifliği sayesinde, kimyasal sentezlerde önemli bir başlangıç ​​maddesi görevini görürsünüz.
• Beton ve asfalt katkı maddeleri olarak mevcuttur. Yapı malzemelerinin artışını arttırır ve ısıya dayanıklılık özellikleri artar. Ayrıca esnek yapı elemanlarının geliştirilmesine katkı sağlanır.
• Çevre dostu plastiklerin ve biyopolimerlerin üretimi yer alır. Yenilenebilir hammaddelerden elde edilen adipik asit, karbon ayak izini azaltır ve daha sürdürülebilir üretim sağlar. Bu alanda biyoteknolojik olarak glikoz gibi parçalardan elde edilen üretim üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

• Toz oluşumundan kaçınılmalı, işlem alanı iyi havalandırılmalıdır.
• Cilt, göz ve solunum yollarıyla temastan korunmak için uygun kişisel koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
• Kullanım sırasında yiyecek, içecek ve sigara tüketilmemelidir.
• Ürün kullanımından sonra eller ve yüz iyice yıkanmalıdır.

Sağlık Riskleri

• Cilt teması: Hafif tahriş ve kızarıklığa yol açabilir.
• Göz teması: Kızarıklık, yanma hissi ve sulanma yapabilir.
• Soluma: Tozunun solunması burun ve boğazda tahrişe neden olabilir.
• Yutma: Mide rahatsızlığı, bulantı ve kusmaya yol açabilir.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)

• Kimyasal sıçramalara karşı koruyucu gözlük veya yüz siperi.
• Nitril veya PVC eldiven.
• Toz maskesi (P2/N95) veya uygun partikül filtresi.
• Kimyasal dayanımlı önlük veya iş giysisi.

Yangın ve Patlama Önlemleri

• Yanıcıdır; yangın durumunda CO ve CO₂ gazları çıkarabilir.
• Yangın söndürme için su spreyi, kuru kimyasal toz, köpük veya CO₂ kullanılabilir.
• Yüksek sıcaklıklarda bozunarak tahriş edici dumanlar açığa çıkar.
• Yangına müdahale edenler tam koruyucu giysi ve solunum cihazı kullanmalıdır.

Depolama Koşulları

• Serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda saklanmalıdır.
• Orijinal, sıkıca kapalı ambalajında muhafaza edilmelidir.
• Nemden ve ısıdan uzak tutulmalıdır.
• Kuvvetli oksitleyicilerden ayrı depolanmalıdır.

Depolama Alanı

• Kimyasal uyumlu, sağlam raflar kullanılmalıdır.
• Gıda depolarından ayrı tutulmalıdır.
• Dökülme riskine karşı ikincil sızdırmazlık sistemi kullanılmalıdır.
• Güvenlik etiketleri ve uyarı levhaları görünür olmalıdır.

Uyumsuz Maddeler

• Kuvvetli oksitleyiciler (potasyum permanganat, nitrik asit vb.).
• Kuvvetli bazlar.
• Reaktif metaller.

İlk Yardım Önlemleri

• Göz teması: Hemen bol su ile en az 15 dakika yıkayın, tıbbi yardım alın.
• Cilt teması: Sabun ve su ile yıkayın, tahriş devam ederse doktora başvurun.
• Soluma: Temiz havaya çıkarın, şikayetler sürerse tıbbi yardım alın.
• Yutma: Ağız çalkalayın, kusturmayın, tıbbi yardım alın.

Çevresel Önlemler

• Büyük miktarda çevreye yayılmasından kaçınılmalıdır.
• Dökülen ürün kuru olarak toplanmalı, kapalı ve etiketli atık kaplarında saklanmalıdır.
• Bertaraf işlemleri yerel tehlikeli atık yönetmeliklerine uygun yapılmalıdır.

Adipik Asit Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye'nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.