Askorbik Asit

Askorbik Asit Nedir?

Askorbik asit, C vitamini olarak bilinen bir organik bileşiktir. İnsan vücudu tarafından üretilmediği için dışarıdan alınması gereken bu madde, suda çözünebilen güçlü bir antioksidandır. Serbest radikallerin hücrelere zarar vermesini önleyerek vücutta oksidatif stresi azaltır. Bu sayede hücrelerin yaşlanma süreci yavaşlar ve genel sağlığı korur.

Askorbik asit, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Vücutta beyaz kan hücrelerinin üretimini artırarak enfeksiyonlara karşı savunmayı destekler. Demir emilimini artırarak anemiye karşı da koruyucu bir etki sağlar.

Kolajen üretiminde önemli bir rol oynar. Kolajen, cildin esnekliğini sağlayan ve cilt dokusunun yenilenmesine yardımcı olan bir proteindir. C vitamini, bu proteinin üretim sürecine katılarak cildin sağlıklı kalmasına ve yaraların hızlı iyileşmesine katkıda bulunur.

Eksikliği durumunda diş eti kanaması, cilt kuruluğu, eklem ağrıları ve iskorbüt gibi sağlık sorunları ortaya çıkar. Vücutta depolanmadığı için her gün gıdalardan alınması gerekir. Özellikle turunçgiller, çilek, kırmızı biber, brokoli ve yeşil yapraklı sebzeler gibi gıdalar askorbik asit açısından zengindir.

Diğer İsimleri

• 50-81-7
• Askorbat
• C Vitamini
• L(+) Askorbik Asit
• L- Askorbat
• E300

Özellikler

Kimyasal Formül: C₆H₈O₆

Moleküler Ağırlık: 176,12 gr/mol

Görünüm: Beyaz ila Soluk Sarı Kristal Toz

Yoğunluk: 1,65 g/cm³

Kullanım Alanları

• Gıdalarda oksidasyonun önlenmesine yardımcı olarak raf ömrünü uzatır. Özellikle işlenmiş gıdalarda, meyve sularında ve hazır ürünlerde kullanılır.
• Meyve ve sebzelerin renklerini korumak için kullanılır. Örneğin, kesilmiş elmanın kararmasını önlemek için askorbik asit eklenebilir.
• Fırıncılıkta unun işlenmesini kolaylaştırır ve ekmeklerin daha iyi kabarmasını sağlar. Askorbik asit, hamurun gluten yapısını güçlendirerek daha homojen bir yapının oluşmasına yardımcı olur, bu da ekmeğin dokusunu iyileştirir.
• Eksikliğinde ortaya çıkan hastalıkları önlemek amacıyla, vitamin takviyesi şeklinde kullanılır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için yaygın olarak tüketilir.
• Demir takviyeleriyle birlikte kullanılarak demir emilimini artırır, özellikle anemi tedavisinde destekleyici bir role sahiptir.
• Cilt bakım ürünlerinde, cilt tonunu eşitlemek, ince çizgilerin görünümünü azaltmak ve serbest radikallerle savaşarak cildi genç tutmak için kullanılır.
• Kolajen üretimini artırarak cildin elastikiyetini ve sağlığını korumaya yardımcı olur. Aynı zamanda güneş hasarına karşı cildi korur.
• İlaçların etkin maddelerinin oksidasyonunu önlemek için stabilizatör olarak kullanılır. Ayrıca vitamin eksikliği tedavisinde tablet veya enjeksiyon formunda yer alır.
• Askorbik asit ve sodyum bikarbonat, bazı suda çözünebilen tabletlerde beraber kullanılır. Bu iki bileşik reaksiyona girerek su içinde çözüldüğünde efervesan bir çözeltinin oluşmasını sağlar. Bu sayede aktif bileşenler hızlı bir şekilde vücut tarafından emilebilir.
• Hayvan sağlığını desteklemek ve bağışıklık sistemlerini güçlendirmek amacıyla yem katkısı olarak kullanılır. Özellikle strese maruz kalan hayvanlarda kullanımı yaygındır.
• Kimyasal reaksiyonlarda bir antioksidan ya da indirgeme maddesi olarak kullanılır. Ayrıca analizlerde kullanılan standart bir referans maddesidir.
• Et ürünlerinde, özellikle sosis ve salam gibi işlenmiş etlerde, askorbik asit rengin korunmasına yardımcı olur. Nitratlarla reaksiyona girerek nitrozamin oluşumunu da azaltır, bu da kanserojen riskleri düşürmek açısından önemlidir.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

Askorbik asit endüstride gıda, ilaç ve kozmetik alanlarında yaygın kullanılsa da toz formu nedeniyle dikkatli işlem yapılmalıdır.

• Çalışma sırasında ortamda yeterli havalandırma bulunmalı.
• Ürün toz halinde işlem gördüğünde tozun havada askıda kalması önlenmeli.
• İşlem sırasında koruyucu ekipman kullanılmalı ve çalışma alanına yiyecek–içecek sokulmamalıdır.
• Çalışanlar düzenli aralıklarla hijyen kurallarına uygun olarak ellerini ve yüzlerini yıkamalıdır.

Sağlık Riskleri

Askorbik asit gıda katkısı olarak güvenli kabul edilse de endüstriyel ortamda yüksek konsantrasyonda maruziyet sağlık riskleri oluşturabilir:

• Cilt teması: Uzun süreli temasta kuruluk ve hafif tahriş.
• Göz teması: Toz parçacıkları göze kaçarsa kızarıklık, batma ve sulanma.
• Soluma: Toz formunun yoğun şekilde solunması boğaz tahrişi, hapşırma ve öksürüğe sebep olabilir.
• Yutma: Gıda katkısı olarak güvenlidir; endüstride fazla alımı mide bulantısı veya sindirim sistemi rahatsızlıkları oluşturabilir.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)

Askorbik asitle güvenli çalışma için:

• Göz koruması: Sıçrama ve toz riskine karşı koruyucu gözlük.
• El koruması: Kimyasallara dayanıklı eldiven (nitril, lateks).
• Solunum koruması: Toz maskesi (P2 veya N95).
• Cilt/Vücut koruması: Laboratuvar önlüğü veya antistatik iş kıyafeti.

Yangın ve Patlama Önlemleri

Askorbik asit yanıcı değildir, fakat yüksek sıcaklıklarda bozunarak zararlı gazlar oluşturabilir:

• Bozunma ürünleri: Karbondioksit (CO₂), Karbonmonoksit (CO).
• Yangın söndürme yöntemleri: Su spreyi, köpük, kuru kimyasal toz veya CO₂.
• Yangın anında: Tam yüz maskesi ve solunum cihazı ile korunma sağlanmalıdır.

Depolama Koşulları

Askorbik asidin kararlılığını korumak için:

• Serin (25 °C altı), kuru ve nemsiz ortamlarda muhafaza edilmelidir.
• Direkt güneş ışığından ve UV kaynaklarından korunmalıdır.
• Nem alırsa bozulma ve renk değişimi (sararma) görülebilir.
• Orijinal, kapalı ambalajında tutulmalıdır.

Depolama Alanı

• Gıda katkıları için uygun, hijyenik depolama alanları kullanılmalıdır.
• Raflar temiz, kuru ve sağlam olmalıdır.
• Çapraz bulaşmayı önlemek için oksitleyici ve alkali kimyasallardan ayrı depolanmalıdır.

Uyumsuz Maddeler

Askorbik asidin kararlılığını etkileyen maddeler:

• Kuvvetli oksitleyiciler (örn. potasyum permanganat).
• Alkali çözeltiler (hidroliz ve bozulmaya neden olabilir).
• Nem ve ışık (stabiliteyi azaltır).

İlk Yardım Önlemleri

• Göz teması: En az 15 dakika bol suyla yıkayın. Tahriş devam ederse tıbbi yardım alın.
• Cilt teması: Sabun ve su ile yıkayın. Uzun süreli tahriş oluşursa doktora başvurun.
• Soluma: Kişiyi temiz havaya çıkarın, semptomlar devam ederse tıbbi destek alın.
• Yutma: Küçük miktarlarda genellikle zararsızdır; yüksek dozlarda mide bulantısı yapabilir, gerekirse doktora başvurun.

Çevresel Önlemler

• Küçük miktarlarda çevre için riskli değildir.
• Büyük miktarlarda dökülmesi halinde kanalizasyona veya su yollarına karışması önlenmelidir.
• Atıklar yerel çevre ve gıda mevzuatına uygun şekilde bertaraf edilmelidir.

Askorbik Asit Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye’nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.