Borik Asit

Borik Asit Nedir?

Borik asit (H₃BO₃), bor elementinin bir türevidir ve doğal olarak yer kabuğunda, toprakta, suda ve bazı bitkilerde bulunur. Genellikle beyaz kristal yapıda veya ince toz halinde satılan bu bileşik, kimyasal olarak zayıf bir asittir. Doğal bir bor kaynağı olan borik asit, su ile karıştığında hafif asidik bir çözelti oluşturur ve geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ancak kullanım alanlarına girmeden, borik asitin kimyasal yapısı, özellikleri ve sağlık üzerindeki etkilerine odaklanarak daha ayrıntılı bilgi verebiliriz.

Borik asitin kimyasal yapısı, bir bor atomuna bağlı üç hidroksil grubundan (OH) oluşur. Bu yapı, borik asitin zayıf asit özelliklerini ve suda çözünürlük kapasitesini belirler. Çözündüğünde, hafif bir asit ortamı oluşturarak bazı yüzeylerde veya maddeler üzerinde çeşitli reaksiyonlara girebilir. Bu reaksiyonlar, borik asitin antiseptik, koruyucu ve kimyasal arıtıcı özelliklerinin temelini oluşturur.

Doğal olarak doğada bulunmasına rağmen, belirli bir konsantrasyonun üzerine çıktığında insan sağlığına zarar verebilir. Özellikle yutulması durumunda toksik etkilere neden olabilir. Borik asitin vücuda fazla miktarda alınması mide bulantısı, kusma, ishal gibi gastrointestinal rahatsızlıklara yol açabilir. Uzun süreli ya da yüksek miktarda temas ise cilt tahrişine neden olabilir. Bu nedenle borik asit, küçük çocukların ve evcil hayvanların erişemeyeceği yerlerde muhafaza edilmelidir.

Genellikle ticari olarak toz formunda satılır ve kullanım amacı doğrultusunda çeşitli çözeltiler hazırlanarak uygulanır. Antiseptik ya da koruyucu özelliklerinden yararlanmak için genellikle su ile seyreltilmiş bir formda kullanılır. Borik asit tozunun doğrudan kullanımı ise özellikle dikkat ve özen gerektirir, çünkü doğrudan temas bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara veya cilt hassasiyetine neden olabilir.

Çevresel olarak, borik asit doğal kaynaklardan elde edilir ve genellikle çevre dostu bir kimyasal olarak kabul edilir. Ancak aşırı miktarlarda kullanılması veya doğaya salınması çevresel etkileri artırabilir. Özellikle su kaynaklarına karışması durumunda bazı ekosistemler üzerindeki olumsuz etkiler dikkate alınmalıdır. Bu nedenle borik asit, sanayi ve ev kullanımlarında uygun dozajlarda ve dikkatle kullanılmalıdır.

Diğer İsimleri

• 10043-35-3
• Ortoborik Asit
• Borasik Asit
• Borofaks
• Bor Trihidroksit
• Bor Hidroksit

Özellikler

Kimyasal Formül: H₃BO₃

Moleküler Ağırlık: 61,84 gr/mol

Görünüm: Kokusuz Beyaz Katı

Yoğunluk: 1,5 gr/cm³

Kullanım Alanları

• Küçük kesik ve yaraların temizlenmesinde antiseptik olarak kullanılabilir. Hafif antiseptik özellikleri sayesinde enfeksiyon riskini azaltır.
• Düşük konsantrasyonlarda borik asit içeren göz damlaları, gözdeki enfeksiyonların ve tahrişlerin tedavisinde kullanılır. Gözün doğal nem dengesini korumaya yardımcı olur.
• Cildin hafif yanıkları veya tahriş olduğu durumlarda borik asit içeren kremler veya losyonlar kullanılabilir.
• Özellikle dirençli vajinal mantar enfeksiyonlarına karşı etkili bir tedavi seçeneğidir. Çoğu ilaçla tedavi edilemeyen mantar türlerinde antifungal özellik gösterir.
• Ayak mantarı gibi cilt enfeksiyonlarında borik asit tozu veya kremi kullanılarak enfeksiyonun yayılmasını ve gelişmesini engeller.
• Tırnak mantarının tedavisinde de etkili olabilir, enfekte olan bölgeye düzenli uygulama mantarın yok olmasına yardımcı olur.
• Doğal bir böcek öldürücü olarak özellikle hamamböceği ve karıncalarla mücadelede etkili bir çözümdür. Böceklerin sindirim sistemini bozarak ölümlerine yol açar.
• Toz formunda borik asit, böceklerin geçiş yollarına serpilir. Ayrıca yemek bulmak için hareket eden böcekler borik asit parçacıklarını yutarak etkilenir.
• Diğer kimyasal böcek öldürücülere göre daha güvenli bir alternatif sunar. Ancak, çocuklar ve evcil hayvanlar için dikkatli kullanılmalıdır.
• Cam ve seramik endüstrisinde, ısıya dayanıklı camların ve seramiklerin üretiminde kullanılır. Ürünlerin dayanıklılığını artırarak daha güçlü ve uzun ömürlü olmasını sağlar.
• Nükleer reaktörlerde nötronları emme yeteneği sayesinde borik asit, reaktör güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılır. Nükleer reaktörlerdeki zincir reaksiyonlarının kontrol altında tutulmasında önemli rol oynar.
• Fiberglas üretiminde kullanılır ve bu malzemeyi daha esnek ve güçlü hale getirir.
• Ciltteki tahrişi azaltmak ve sivilce oluşumunu önlemek için bazı kozmetik ürünlerde bulunur. Ayrıca, aşırı yağlanmayı kontrol etmeye yardımcı olabilir.
• Hassas ciltler için üretilen bazı toniklerde bulunur ve ciltteki kızarıklık ve tahrişi hafifletmek amacıyla kullanılır.
• Cilt bakım ürünlerinde borik asitin antibakteriyel etkisi, özellikle sivilceye neden olan bakterilerin azaltılmasına yardımcı olur.
• Bazı yapı malzemelerine ve tekstil ürünlerine alev geciktirici olarak eklenir. Bu özelliği, yangın güvenliğini artırmak amacıyla kullanılır.
• Tekstil ve yalıtım malzemelerinde alev alma hızını yavaşlatarak yangın riskini azaltır. Özellikle yangın riskinin yüksek olduğu alanlarda güvenlik standartlarını artırmak için tercih edilir.
• Kimya laboratuvarlarında pH dengesini sağlamak için tampon çözeltilerinde kullanılır. pH’ın sabit tutulması gereken deneylerde tercih edilir.
• Bazı kimyasal reaksiyonlarda katalizör olarak görev yapabilir ve reaksiyon hızını artırabilir. Bu, laboratuvar ve sanayi ortamlarında önemli bir role sahiptir.
• Fosforik asit ile özel koşullar altında reaksiyona girebilir ve borofosfat bileşikleri oluşturabilir.
• Sodyum hidroksit bazik bir ortamda reaksiyona girerek sodyum borat (Na₃BO₃) oluşturur.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

• Borik asit ile çalışırken ortamın yeterli havalandırmaya sahip olması gerekir.
• Toz formunun solunması engellenmeli, kapalı alanlarda uygun aspiratör kullanılmalıdır.
• Ürünle temas eden yüzeyler düzenli olarak temizlenmeli ve dökülmeler hemen toplanmalıdır.
• Çalışma sırasında yiyecek, içecek ve sigara kullanımına izin verilmemelidir.

Sağlık Riskleri

• Solunması halinde üst solunum yollarında tahriş, öksürük ve boğazda yanma hissi oluşturabilir.
• Cilt teması uzun süreli olduğunda kızarıklık, kuruma veya hafif tahriş meydana gelebilir.
• Göz ile temas ettiğinde yanma, kızarıklık ve sulanma görülebilir.
• Yutulması durumunda mide bulantısı, kusma ve karın ağrısına yol açabilir.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)

• Solunum riskine karşı toz maskesi (P2 veya N95) kullanılmalıdır.
• Göz teması riskini azaltmak için sızdırmaz güvenlik gözlüğü takılmalıdır.
• Cilt korunması amacıyla kimyasal dirençli eldiven tercih edilmelidir.
• Çalışanların uygun laboratuvar önlüğü ya da kimyasallara dayanıklı iş giysisi giymesi gerekir.

Yangın ve Patlama Önlemleri

• Borik asit yanıcı değildir ancak yüksek sıcaklıklarda bozunarak toksik dumanlar açığa çıkabilir.
• Yangın durumunda su spreyi, kuru kimyasal toz veya köpük kullanılabilir.
• Yangın sırasında kapalı alanlarda bağımsız solunum cihazı kullanılmalıdır.
• Ambalajlar yangın kaynağından uzak tutulmalıdır.

Depolama Koşulları

• Serin, kuru ve iyi havalandırılan ortamlarda depolanmalıdır.
• Nemden korunmalı, ambalajları sıkıca kapalı tutulmalıdır.
• Direkt güneş ışığına ve ısı kaynaklarına maruz bırakılmamalıdır.

Depolama Alanı

• Gıda ürünleri ve içeceklerden ayrı depolanmalıdır.
• Çocukların ve yetkisiz kişilerin erişemeyeceği alanlarda muhafaza edilmelidir.
• Raflar sağlam olmalı ve ürün devrilmeyecek şekilde istiflenmelidir.

Uyumsuz Maddeler

• Kuvvetli bazlar ile reaksiyona girebilir.
• Güçlü oksitleyicilerle temas etmemelidir.
• Alkali maddeler ve nem ile uyumsuzluk gösterebilir.

İlk Yardım Önlemleri

• Göz teması halinde bol su ile en az 15 dakika yıkanmalı, şikayet devam ederse doktora başvurulmalıdır.
• Cilt temasında sabunlu su ile iyice yıkanmalı, tahriş sürerse tıbbi yardım alınmalıdır.
• Solunma durumunda kişi temiz havaya çıkarılmalı, nefes darlığı devam ederse doktora gidilmelidir.
• Yutulması halinde ağız çalkalanmalı, bol su içilmeli ve yüksek miktarda alındıysa tıbbi destek sağlanmalıdır.

Çevresel Önlemler

• Küçük miktarda dökülmeler çevreye zarar vermese de büyük miktarlar çevre kirliliği oluşturabilir.
• Su kaynaklarına ve toprağa karışması engellenmelidir.
• Atıklar uygun bertaraf yöntemleri ile çevre mevzuatına uygun şekilde imha edilmelidir.

Borik Asit Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye’nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.