Potasyum Karbonat

Potasyum Karbonat Nedir?

Potasyum karbonat, K₂CO₃ formülüne sahip inorganik bileşiktir. Suda çözünen ve güçlü alkali bir çözelti oluşturan beyaz bir tuzdur. Evaporit kayasında doğal halinde bulunan iyonik katı, yarı saydam bir malzemedir. Nemli veya ıslak bir katı olarak görünen, nemle eriyen bir maddedir. Çözelti, toz, mikronize toz ve granül gibi farklı fiziksel formlarda mevcuttur.

Aynı zamanda potas karbonatı, dipotasyum karbonat veya inci külü olarak da adlandırılır. Karbonik asidin dipotasyum tuzudur. Higroskopik, nemden eriyen toz beyazdır. Kokusuzdur ve alkali tadı vardır. Suda kolayca çözünür ancak etanol, aseton ve alkolde çözünmez. pH’ı 11.6’dır. Potasyumun birincil bileşenidir.

Tarihsel olarak Dipotasyum karbonat, potas’ın bir fırında pişirilmesiyle beyaz toz haline oluşturulmuştur. 1790 yılında Samuel Hopkins, inci külü ve potas yapımında geliştirilmiş bir yöntem için ABD Patent Ofisi tarafından verilen ilk patenti aldı. Ticari olarak potasyum hidroksitin (KOH) karbon dioksit (CO₂) ile reaksiyona sokulmasıyla hazırlanır. Alternatif bir yöntemde, potasyum klorür, bir organik amin varlığında karbon dioksit ile işlenerek potasyum bikarbonat üretilebilir; bu daha sonra potasyum karbonat vermek üzere kalsine edilir.

Potasyum karbonat cam ve sabun üretiminde yaygın olarak kullanılmakla beraber çikolata, kurutulmuş meyve, deterjan gibi birçok maddenin üretiminde, fotoğraf ve renklendirme endüstrisinde ve ilaç endüstrisi gibi birçok alanda kullanılır.

Diğer İsimleri:

• Potas karbonatı
• Karbonik asit
• dipotasyum tuzu
• 584-08-7
• Dipotasyum karbonat
• Potasyum karbonat, susuz
• İnci külü
• Potas
• Tartar tuzu
• Pelin tuzu

Özellikler:

Kimyasal Formül: K₂CO₃

Moleküler Ağırlık: 138.205 g/mol

Görünüm: Renksiz kübik kristaller; higroskopik

Yoğunluk: 2.29 g/cm³

Kullanım Alanları

• Potasyum karbonat hafif bir kurutma maddesi olarak kullanılır.
• Alkalileştirme yoluyla bazı çikolata türlerini üretmek için kullanılır.
• Tamponlama maddesi olarak görev yaparak likör üretiminde kullanılır.
• Sert suyu yumuşatmak için kullanılır.
• Kaynak tozlarında kullanılır.
• Yangın söndürücü olarak kullanılır.
• Birçok şarap üretim prosesi bu bileşiğin tamponlama maddesi olarak kullanılmasını içerir.
• Buz çözücü olarak kullanılır.
• Su emici özellikleri zirai ilaç endüstrisinde, sağlık ve güzellik ürünlerinde uygulama alanı bulmaktadır.
• Ek olarak, şarabın asitliğini düşürmek için kullanılır.
• Meyve işlemede kurutma maddesi olarak kullanılır.
• Ayrıca mürekkep ve toner, dezenfektan ve temizlik ürünlerinin formülasyonlarında kullanılır.
• Gıda sektöründe asitlik düzenleyici, stabilizatör veya gıda katkı maddesi olarak kullanılabilir (E501 (i) numarası).
• Maden suyu (karbonatlaşmaya izin verdiği yerde) ve kabartma tozu gibi ürünlerde bulunur.
• Potasyum karbonat aynı zamanda asitli topraklar için bir gübredir.
• Farmasötik alanda efervesan tabletler için kullanılır.
• Kristal cam endüstrisinde büyük miktarda kullanılır.
• Potasyum karbonat, cam üretiminde kullanılır. Sodyum karbonat yerine kullanıldığında, camın özelliklerini kontrol etmeye yardımcı olur ve özellikle özel cam türleri için tercih edilebilir.
• Bazı gıda ürünlerinin işlenmesinde kullanılır. Özellikle hamur işleri ve çöreklerin yapımında mayalanma sürecini düzenleme amacıyla kullanılabilir.
• Toprak düzenleyici olarak kullanılabilir. Toprağın pH seviyesini düzenleyerek bitki büyümesini etkileyebilir. Aynı zamanda bitkilere potasyum sağlamak için kullanılabilir.
• Potasyum karbonat, kimyasal sentezlerde kullanılabilir. Bazı kimyasal reaksiyonlarda reaktan veya ürün olarak rol alabilir.
• Temizlik ürünlerinde ve sabunlarda kullanılarak alkalik özellikler ekleyebilir. Bu, temizlik maddelerinin etkinliğini artırabilir.
• Bazı ilaçların üretiminde potasyum karbonat kullanılabilir. Özellikle antiasitlerde, sindirim sorunlarına karşı kullanılan ilaçlarda yer alabilir.
• yangın söndürme sistemlerinde kullanılabilir. Özellikle bazı yangın söndürücülerde, özellikle sıvı yangınlarında etkili olabilir.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

Sağlık Riskleri:

• Soluma: Toz formda solunması solunum yollarında hafif tahrişe, öksürüğe ve boğaz yanmasına neden olabilir.
• Deri Teması: Alkalin yapıdadır, uzun süreli temas ciltte tahriş ve kuruluğa neden olabilir.
• Göz Teması: Gözlerde yanma, batma ve kızarıklık oluşturabilir.
• Yutma: Az miktarda gıda sınıfı ürünler zararsızdır; büyük miktarda alımda mide bulantısı, ishal, pH bozukluğu riski vardır.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE):

• Solunum: Toz oluşan alanlarda toz maskesi (N95 veya P2)
• Göz: Koruyucu gözlük veya siperlik
• Deri: Eldiven (nitril veya PVC) ve uzun kollu koruyucu giysi

Yangın ve Patlama Önlemleri

• Yanıcı değildir, kendi başına yangın çıkarmaz.
• Yüksek sıcaklıkta bozunarak karbon dioksit (CO₂) ve potasyum oksit oluşturur.
• Yangın söndürme için su spreyi, kuru kimyasal toz, CO₂ kullanılabilir.

UYARI: Asitlerle tepkimeye girdiğinde karbondioksit gazı açığa çıkar, bu da kapalı alanlarda basınç riskine yol açabilir.

Depolama Koşulları

Depolama Alanı:

• Kuru, serin ve iyi havalandırılan yerlerde muhafaza edilmelidir.
• Higroskopik olduğu için nemden korunmalıdır (nemle topaklanır ve çözünür).
• Ambalaj kapakları kullanım sonrası sıkıca kapatılmalıdır.

Kaplar ve Etiketleme:

• HDPE torbalar, lamineli çuvallar, kapaklı plastik bidonlar tercih edilmelidir.
• Etiket üzerinde:
  • Kimyasal adı
  • Kullanım sınıfı (gıda/teknik)
  • Güvenlik uyarıları ve üretici bilgisi

Uyumlu Depolama:

• Asitler, oksitleyici maddeler ve neme duyarlı diğer kimyasallardan uzakta tutulmalıdır.
• Gıda sınıfı ürünler teknik sınıftan ayrı depolanmalıdır.

İlk Yardım Önlemleri

• Solunduğunda: Temiz havaya çıkarın, solunum sıkıntısı varsa tıbbi yardım alın.
• Deri Temasında: Bol su ve sabunla yıkayın. Ciltte yanma veya tahriş oluşursa doktora başvurun.
• Göz Temasında: Bol suyla 15 dakika boyunca yıkayın. Göz tahrişi devam ederse göz hekimine başvurun.
• Yutulduğunda: Ağız bol suyla çalkalanmalı. Aşırı miktarda alımda doktora başvurulmalıdır.

Çevresel Önlemler

• Çevreye düşük toksisiteye sahiptir.
• Büyük miktarda doğaya dökülmemelidir, su kaynaklarında pH dengesini bozabilir.
• Dökülme durumunda: kuru halde süpürülmeli, nemli ortamdan uzak tutulmalı, tehlikesiz kimyasal atık prosedürüne uygun şekilde bertaraf edilmelidir.

Potasyum Karbonat Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye’nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.