Başlıklar
Sodyum Asit Pirofosfat Nedir?
Sodyum Asit Pirofosfat, SAPP ya da disodyum pirofosfat olarak da bilinir. Kimyasal formülü Na2H2P2O7’dir. Gıda endüstrisinde birçok uygulamada tamponlama ve şelatlama maddesi olarak görev yapan beyaz, suda çözünür bir katıdır.
On sekizinci yüzyılda ve öncesinde fırıncılar tüm unlu mamulleri mayalamak için mayaya güveniyorlardı. Sonrasında fırıncılar kimyasal mayalama sistemlerinin kullanımını keşfetmeye başladı ve 1846’da kabartma tozu bir mayalama maddesi olarak keşfedildi. Bu keşif ise SAPP gibi kabartma tozu ile reaksiyona giren asitlerin daha fazla keşfedilmesine yol açtı.
Ticari olarak sodyum asit pirofosfat, on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru kabartma tozu karışımlarına dahil edildi. SAPP tercih edilen bir mayalama asididir çünkü daha önce tanıtılan diğer mayalama asitlerinden daha ucuz ve daha güçlüdür. SAPP aşamalar halinde reaksiyona girer ve yavaş etkisi nedeniyle pişirme uygulamalarında tercih edilir. SAPP, nemli bir doku sağlamak üzere pişmiş ürün sisteminde proteinlerle etkileşime giren anyon pirofosfatı oluşturmak üzere kolayca çözünür. Ayrıca 7,3-7,5 pH aralığında hamur için tampon sistemi sağlayarak pişen ürünün rengini etkiler.
Sudan kristalleştirildiğinde hekzahidrat oluşturur, ancak oda sıcaklığının üzerinde dehidre olur. Pirofosfat, çok değerlikli katyonlara (örn. Ca2+) karşı yüksek afiniteye sahip çok değerlikli bir anyondur. Disodyum pirofosfat (E450 (a)) kabartma tozlarında bulunan popüler bir mayalama maddesidir. Karbondioksit açığa çıkarmak için sodyum bikarbonatla birleşir. SAPP, yüksek sıcaklıkta ısıtılması gerektiğinden diğer pirofosfatlar gibi çift kurutma işlemiyle üretilmektedir.
Diğer İsimleri:
- Disodyum Difosfat
- Pirofosforik asit
- Disodyum tuzu
- Disodyum Dihidrojen Pirofosfat
- SAPP
- 7758-16-9
Özellikler:
Kimyasal Formül: Na2H2P2O7
Moleküler Ağırlık: 221.94
Görünüm: Beyaz kristal toz veya granüller
Yoğunluk: 1.86 g/cm3
Kullanım Alanları:
- Pişmiş ürünün yapısına hava ve hacim kazandırır, fakat aynı zamanda hamurun özelliklerini de etkiler. Bu asitler, karbon dioksit gazı üretmek için kabartma tozu ile reaksiyona girmenin yanı sıra, hamurdaki nişastalar ve proteinlerle iyonik bağlar oluşturur.
• Gıda endüstrisinde iyileştirici madde, pH düzenleyici madde, metal iyon kompleksi maddesi, emülsiyon, dispersiyon maddesi ve yapıştırıcı madde olarak kullanılır.
• Sodyum asit pirofosfat, et ve su ürünlerinin işlenmesinde suyu tutmak, eti taze ve yumuşak tutmak, doğal rengini stabilize etmek ve çürümesini önlemek amacıyla uygulanır.
• Ayrıca maya tozu ve peynir vb. üretiminde de kullanılır.
• Sodyum Asit Pirofosfat, deri işlemede demir lekelerini çıkarmak için kullanılır.
• SAPP ayrıca hidrojen peroksit çözeltisini indirgemeye karşı stabilize etmek için kullanılır.
• Petrol kuyusu sondaj çamurlarında inceltici ve hatta endüstriyel temizleyici olarak yaygın şekilde kullanılır. Kil parçacıklarının ve çökeltilerin parçalanmasına yardımcı olur, böylece petrol kuyusu geliştirme sırasında bunların çıkarılması sağlanır.
• Kalsiyumun uzaklaştırılmasına yardımcı olur ve çimentoyla kirlenmiş sıvılarda pH’ı düşürür. Düşük konsantrasyon seviyelerinde hızlı etki gösterir ve etkilidir.
• Tatlı su sondaj sıvılarında viskoziteyi ve jel kuvvetlerini azaltır.
• Çimentoyla kirlenmiş akışkanların kimyasal temizliğinde kullanılır.SAPP, tatlı su çamur sistemlerinde deflokülant (inceltici) olarak kullanılır. Genellikle su sondajı sırasında çamur halkalarını kırmak için kullanılır ve aynı zamanda kaplamayı çimentolamadan önce çimentoyu inceltmek için de kullanılır.
Güvenlik ve Depolama
Güvenlik Önlemleri
Sağlık Riskleri:
- Soluma: Toz halinde yoğun soluma durumunda burun, boğaz ve solunum yollarında hafif tahrişe neden olabilir.
- Deri Teması: Uzun süreli temas ciltte kuruluk veya hafif tahriş oluşturabilir.
- Göz Teması: Toz formunun göze kaçması durumunda tahriş, batma, kızarıklık ve sulanma yapabilir.
- Yutma: Gıda sınıfı kullanımda güvenlidir, ancak yüksek miktarlarda alım mide tahrişi ve elektrolit dengesizliği yapabilir.
Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE):
- Solunum Koruması: Tozun yoğun olduğu ortamlarda toz maskesi (N95/P2) önerilir.
- Göz Koruması: Koruyucu gözlük veya yüz siperi kullanılmalıdır.
- Deri Koruması: Uzun süreli temas varsa nitril eldiven ve koruyucu giysi tavsiye edilir.
Yangın ve Patlama Önlemleri
- Yanıcı değildir.
- Yüksek sıcaklıkta parçalanarak fosfor oksitleri (POₓ) gibi tahriş edici gazlar oluşturabilir.
- Yangın durumunda kullanılabilecek söndürücüler:
- Su spreyi, kuru kimyasal toz, CO₂ veya köpük
Depolama Koşulları
Depolama Alanı:
- Serin, kuru, iyi havalandırılan yerlerde saklanmalıdır.
- Nemden korunmalıdır, çünkü higroskopiktir (nem çekerek topaklanır ve tepkimeye girebilir).
- Gıda üretiminde kullanılacaksa gıda dışı maddelerden izole edilmelidir.
Kaplar ve Etiketleme:
- HDPE torbalar, çift kat çuvallar veya kapaklı variller kullanılmalıdır.
- Etiket üzerinde:
- Kimyasal adı
- Gıda/teknik sınıfı
- Üretici ve parti bilgileri
- Güvenlik sembolleri (gerekiyorsa)
Uyumlu Depolama:
- Güçlü bazlar, oksitleyici maddeler ve asitlerle birlikte saklanmamalıdır.
- Gıda katkısı olarak kullanılıyorsa nemli ortamlardan uzak tutulmalıdır.
İlk Yardım Önlemleri
- Solunduğunda: Temiz havaya çıkarın. Semptomlar devam ederse tıbbi yardım alın.
- Cilde Temas Ettiğinde: Bol su ve sabunla yıkayın. Ciltte tahriş olursa doktora başvurun.
- Göze Temas Ettiğinde: Bol su ile gözleri yıkayın (15 dakika). Göz tahrişi devam ederse göz doktoruna gidin.
- Yutulduğunda: Küçük miktarda alım genellikle zararsızdır. Bol su içirin, rahatsızlık varsa doktora başvurun.
Çevresel Önlemler
- Doğada çözünür, çevreye karıştığında ciddi zarar vermez.
- Büyük miktarlarda boşaltım, su ortamlarının pH’ını etkileyebilir.
- Dökülme durumunda: kuru olarak süpürülüp sızdırmaz atık kaplarında toplanmalı, ilgili tehlikesiz atık prosedürüne göre bertaraf edilmelidir.
Sodyum Asit Pirofosfat Satışı
İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye’nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.