Sorbitol

Sorbitol Nedir?

Sorbitol, kimyasal formülü C6H14O6 olan bir şeker alkolüdür ve glukozdan türetilir. Doğada birçok meyvede, özellikle elma, armut, şeftali ve erikte bulunan sorbitol, ticari olarak glukozun hidrojenasyonu ile elde edilir. Beyaz, kristalize bir toz veya sıvı formunda bulunabilir ve gıda, kozmetik, ilaç gibi çeşitli endüstrilerde geniş bir kullanım alanına sahiptir.

Sorbitol, düşük kalorili bir tatlandırıcı olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Diyabet hastaları için güvenli bir alternatiftir çünkü kan şekerini şeker kadar hızlı yükseltmez. Bu nedenle diyet ürünlerinde, şekersiz sakızlarda, şekerlemelerde ve dondurmalarda sıkça kullanılır. Ayrıca gıdalara nem kazandırarak tazeliklerini korumalarına yardımcı olur, bu da raf ömrünü uzatır.

Sorbitol, nemlendirici özellikleri sayesinde cilt bakım ürünlerinde, diş macunlarında ve ağız gargaralarında kullanılır. Nemlendirici olarak cildin nemini korumasına ve yumuşak kalmasına yardımcı olur. Diş macunlarında ise tatlandırıcı ve nemlendirici işlev görür, ağız bakım ürünlerinde yaygın olarak bulunur.

Sorbitol, müshil olarak kullanılabilir. Düşük sindirilebilirlik oranı nedeniyle bağırsaklarda su tutulmasına yol açarak bağırsak hareketlerini artırır. Ayrıca, şuruplarda ve pastillerde tatlandırıcı olarak kullanılır. İlaç formülasyonlarında stabilizatör ve nemlendirici olarak da işlev görebilir.

Sorbitol, plastikleştirici olarak bazı farmasötik ve kozmetik formülasyonlarda kullanılabilir. Kâğıt ve tekstil endüstrisinde nem tutucu olarak ve biyoyakıt üretiminde hammadde olarak potansiyele sahiptir.

Sorbitol'ün avantajları arasında düşük kalorili olması, diş sağlığına zararsız olması ve nemlendirici özellikleri bulunur. Ancak, yüksek miktarda tüketimi bağırsak rahatsızlıklarına neden olabilir. Genellikle güvenli olarak kabul edilse de, aşırı tüketimi karın ağrısı, gaz ve ishal gibi yan etkilere yol açabilir. Bu nedenle gıda ürünlerinde kullanım miktarları dikkatle düzenlenir.

Sonuç olarak, sorbitol, çok yönlü kullanımı ve sağlık üzerindeki olumlu etkileri ile birçok endüstride vazgeçilmez bir bileşendir. Gıda, kozmetik ve ilaç endüstrilerinde yaygın kullanımı, sorbitolün çok yönlü ve değerli bir kimyasal olduğunu göstermektedir.

Diğer İsimleri

50-70-4
D-Sorbitol
D-Glusitol
Glukarin
Diakarmon
Siyonit
Sorbit

Özellikler

Kimyasal Formül: C₆H₁₄O₆

Moleküler Ağırlık: 182,17 gr/mol

Görünüm: Beyaz toz, granüller veya beyaz kütle

Yoğunluk: 1,489 g/cm³

Kullanım Alanları

Sorbitol, düşük kalorili bir tatlandırıcı olarak kullanılır. Diyabet hastaları için güvenli bir alternatiftir ve şekersiz sakızlar, şekerlemeler, dondurmalar, diyet ürünleri ve düşük kalorili içeceklerde yaygın olarak bulunur.
Sorbitol, gıdaların nem içeriğini koruyarak tazeliklerini ve raf ömürlerini artırır. Bu, özellikle fırın ürünleri, çikolata ve konfeksiyon ürünlerinde önemlidir.
Gıdaların dokusunu iyileştirir ve daha hoş bir ağız hissi sağlar.
Sorbitol, cilt bakım ürünlerinde ve losyonlarda nemlendirici olarak kullanılır, cildin nemini korumasına yardımcı olur.
Tatlandırıcı ve nemlendirici olarak diş macunlarında ve ağız gargaralarında kullanılır, ağız bakım ürünlerinde nemlendirici ve tatlandırıcı etkisi sağlar.
Nemlendirici ve yumuşatıcı özellikleri ile cilt ve saç bakım ürünlerinde bulunur.
Bağırsak hareketlerini artırarak müshil etkisi sağlar ve müshil ilaçlarında kullanılır.
Tatlandırıcı olarak kullanılır, ilaçların tadını iyileştirir ve hasta uyumunu artırır.
Tablet ve kapsül üretiminde bağlayıcı olarak kullanılır.
Plastikleştirici olarak bazı farmasötik ve kozmetik formülasyonlarda kullanılır.
Nem tutucu olarak kullanılır, kağıt ve tekstil ürünlerinin esnekliğini artırır ve üretim süreçlerinde yardımcı olur.
Hammadde olarak potansiyele sahiptir ve biyoyakıt üretiminde kullanılabilir.
Sorbitol, parenteral ve enteral beslenme çözeltilerinde enerji kaynağı olarak kullanılır.
İlacın çözünürlüğünü ve biyoyararlanımını artırmak için kullanılır.

Güvenlik ve Depolama

Güvenlik Önlemleri

Çalışma alanı temiz, düzenli ve iyi havalandırılmış olmalıdır.
Göz ve ciltle uzun süreli temastan kaçınılmalıdır.
Üretim veya elleçleme sırasında kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
Toz formu için toz oluşumunu önleyecek yöntemler tercih edilmelidir.
Sıvı formda çalışma sırasında sıçramalara karşı dikkatli olunmalıdır.

Sağlık Riskleri

Genellikle toksik değildir ve güvenli kabul edilir.
Gözle teması hafif tahrişe neden olabilir.
Deriyle teması çoğunlukla zararsızdır, ancak hassas kişilerde hafif tahriş yapabilir.
Aşırı toz solunması solunum yollarında tahriş yaratabilir.
Aşırı miktarda yutulması ishal ve mide rahatsızlığına yol açabilir.

Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)

Göz koruyucu gözlük veya siperlik kullanılmalıdır.
Gerekli durumlarda kimyasallara dayanıklı eldiven (nitril veya lateks) tercih edilmelidir.
Tozlu alanlarda partikül filtresi içeren maske kullanılabilir.
Koruyucu önlük veya iş kıyafeti giyilmelidir.
Kullanım sonrası eller yıkanmalı, kontamine giysiler değiştirilmelidir.

Yangın ve Patlama Önlemleri

Yanıcı değildir, ancak yüksek miktardaki tozlar uygun koşullarda toz patlaması riski taşıyabilir.
Yangın durumunda karbon monoksit (CO) ve karbon dioksit (CO₂) oluşabilir.
Yangın söndürme için kuru kimyasal toz, köpük veya karbondioksit tercih edilmelidir.
Yangına müdahalede uygun koruyucu ekipman ve solunum cihazı kullanılmalıdır.
Depolama alanı statik elektrik birikimine karşı topraklanmalıdır.

Depolama Koşulları

Serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda depolanmalıdır.
Higroskopiktir, nemden korunmalıdır.
Direkt güneş ışığından ve yüksek sıcaklıktan uzak tutulmalıdır.
Orijinal ambalajında, kapalı olarak muhafaza edilmelidir.
Depolama sıcaklığı genellikle 15–25 °C arasında olmalıdır.

Depolama Alanı

Temiz, kuru, haşeresiz ve gıda dışı maddelerden izole bir alan tercih edilmelidir.
Gıda sınıfıysa, gıda güvenliği standartlarına uygun depo koşulları sağlanmalıdır.
Paletli raf sistemi üzerinde depolanmalı, etiketleme görünür olmalıdır.
Ambalajların delinme veya sızdırma riski düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Ürün “ilk giren ilk çıkar” (FIFO) yöntemine göre yerleştirilmelidir.

Uyumsuz Maddeler

Güçlü oksitleyicilerle (örn. perklorat, nitrik asit) doğrudan temastan kaçınılmalıdır.
Suda çözünebilir olduğundan rutubetli ortamlarda kararlılığını yitirir.
Kuvvetli asit ve bazlarla kontrollü olmayan reaksiyonlardan kaçınılmalıdır.
Yüksek sıcaklık ve doğrudan güneş ışığı stabiliteyi bozabilir.

İlk Yardım Önlemleri

Gözle temas: Bol suyla 10–15 dakika durulayın, tahriş varsa tıbbi yardım alın.
Ciltle temas: Su ve sabunla yıkayın, tahriş olursa doktora başvurun.
Soluma: Temiz havaya çıkarın, belirtiler sürerse sağlık kuruluşuna başvurun.
Yutma: Zararsız kabul edilir, ancak rahatsızlık halinde tıbbi destek alınmalıdır.

Çevresel Önlemler

Su kaynaklarına veya kanalizasyona büyük miktarda dökülmemelidir.
Dökülen madde kuru emiciyle (talaş, kum) toplanarak uygun şekilde bertaraf edilmelidir.
Atıklar yerel mevzuata uygun şekilde imha edilmelidir.
Ürünün uzun süreli çevresel etkisi düşüktür ancak organik madde yükü oluşturabileceğinden dikkatli olunmalıdır.

Sorbitol Satışı

İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye'nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.