Tri Sodyum Fosfat Nedir?
Tri sodyum fosfat, kimyasal formülü Na₃PO₄ olan bir bileşiktir. Genellikle endüstriyel ve evsel temizlik ürünlerinde, su yumuşatıcı olarak, gıda işleme endüstrisinde ve bazı tıbbi uygulamalarda kullanılan çok yönlü bir kimyasaldır. Adından da anlaşılacağı gibi, trisodyum fosfat, sodyum ve fosfat iyonlarını içeren bir bileşiktir.
Temizlik ürünlerinde trisodyum fosfat, özellikle yağ ve kir gibi zorlu lekelerin temizlenmesinde etkilidir. Bu nedenle, endüstriyel temizlik ürünlerinde, deterjanlarda ve temizlik solüsyonlarında sıkça bulunur. Ayrıca, boya öncesi yüzey hazırlığında da kullanılır; duvarları yağdan arındırır ve boyanabilir hale getirir.
Su yumuşatıcı olarak, trisodyum fosfat, suyun sertliğini azaltmak için kullanılır. Sert su, kireç ve mineral birikimine yol açabilir, ancak trisodyum fosfat bu birikimi azaltabilir, böylece suyun daha yumuşak olmasını sağlar.
Gıda endüstrisinde tri sodyum fosfat, pH'ı ayarlamak, emülsiyonları stabilize etmek ve bazı ürünlerin kıvamını artırmak için kullanılır. Özellikle süt ürünlerinde, dondurmalarda ve peynirde kalınlaştırıcı ve stabilize edici bir madde olarak yaygın bir şekilde bulunur. Ancak, bazı bölgelerde gıdalarda kullanımı sınırlıdır veya düzenlenmiştir çünkü yüksek miktarlarda tüketilmesinin sağlık üzerinde olumsuz etkileri olabilir.
Tri sodyum fosfatın tıbbi uygulamalarda da kullanımı vardır. Özellikle fosfat seviyelerini düzenlemek için bazı intravenöz (IV) solüsyonlarda kullanılır. Ayrıca bazı diş macunlarında da bulunur ve diş minesini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Sonuç olarak, trisodyum fosfatın çok çeşitli endüstriyel, evsel, gıda ve tıbbi uygulamalarda kullanılan çok yönlü bir kimyasal olduğunu söyleyebiliriz. Temizlik ürünlerinden gıda katkı maddelerine kadar geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir, ancak bazı bölgelerde kullanımı düzenlenmiştir veya sınırlıdır, çünkü aşırı tüketimi sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Diğer İsimleri
- Sodyum Fosfat
- 7601-54-9
- Sodyum Fosfat Tribazik
- Trisodyum Ortofosfat
- Sodyum Fosfat, Susuz
- Meşe Taşı
- Fosforik Asit, Sodyum Tuzu
Özellikler
Kimyasal Formül: Na3PO4
Moleküler Ağırlık: 163.941 gr/mol
Görünüm: Renksiz Kristal
Yoğunluk: 2,54 g/cm3
Kullanım Alanları
- Yağ ve kir gibi zorlu lekeleri temizlemek için deterjanlar, temizlik solüsyonları ve endüstriyel temizlik ürünlerinde yaygın olarak kullanılır.
- Sert suyun içerdiği kireç ve mineral birikimini azaltmak için su yumuşatıcılarında kullanılır. Bu, suyun daha yumuşak ve temizlemesi daha kolay hale gelmesini sağlar.
- Tri sodyum fosfat, gıdalarda pH ayarlamak, emülsiyonları stabilize etmek ve kıvam artırıcı olarak kullanılır. Özellikle süt ürünlerinde, dondurmalarda, peynirlerde ve bazı et işlenmiş ürünlerde bulunur.
- Bazı intravenöz (IV) solüsyonlarda fosfat seviyelerini düzenlemek için kullanılır. Ayrıca diş macunları gibi bazı diş bakım ürünlerinde de bulunabilir ve diş minesini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
- Metal işleme, su arıtma ve tekstil endüstrisi gibi çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılabilir. Bu alanlarda trisodyum fosfat, temizlik, işleme ve su kalitesini iyileştirme amaçlarıyla kullanılır.
- Boya öncesi yüzey hazırlığında kullanılarak duvarları yağdan arındırır ve boyanabilir hale getirir.
Güvenlik ve Depolama
Güvenlik Önlemleri
- Cilt ve göz ile doğrudan temasından kaçınılmalıdır.
- Tozun solunmaması için uygun havalandırma sağlanmalı, kapalı sistemler kullanılmalıdır.
- İşlem sırasında kimyasal sıçrama riskine karşı dikkatli çalışılmalıdır.
- Yalnızca eğitimli ve yetkili personel tarafından kullanılmalıdır.
- Yiyecek ve içeceklerden uzak tutulmalı, temas sonrası hijyen sağlanmalıdır.
Sağlık Riskleri
- Kuvvetli alkali özelliktedir ve aşındırıcıdır.
- Gözle temasında ciddi tahriş ve yanıklara neden olabilir.
- Ciltle temasında tahriş, kızarıklık ve kimyasal yanıklar oluşturabilir.
- Tozunun solunması boğazda ve solunum yollarında tahrişe, öksürük ve nefes darlığına yol açabilir.
- Yutulması mide ve ağızda yanma hissi ve sindirim sistemi hasarına neden olabilir.
Kişisel Koruyucu Ekipman (KKE)
- Kimyasal sıçramalara karşı koruyucu gözlük ve yüz siperi kullanılmalıdır.
- Kimyasala dayanıklı eldiven (nitril, neopren veya PVC) takılmalıdır.
- Solunum riski olan ortamlarda partikül filtreli maske veya solunum koruyucu kullanılmalıdır.
- Kimyasal korumalı önlük veya iş giysisi tercih edilmelidir.
- İşlem sonrası eller bol su ve sabunla iyice yıkanmalıdır.
Yangın ve Patlama Önlemleri
- Yanıcı değildir, patlama riski bulunmaz.
- Yüksek sıcaklıkta bozunarak tahriş edici fosfor oksit gazları oluşturabilir.
- Yangın söndürme için kuru kimyasal toz, köpük, CO₂ veya su spreyi kullanılabilir.
- Yangına müdahale sırasında solunum cihazı ve tam koruyucu kıyafet giyilmelidir.
Depolama Koşulları
- Serin, kuru ve iyi havalandırılan alanlarda muhafaza edilmelidir.
- Nemden korunmalı; higroskopiktir ve nem çekerek topaklanabilir.
- Direkt güneş ışığı, sıcaklık ve nemden uzak tutulmalıdır.
- Orijinal, sıkıca kapalı ambalajında saklanmalıdır.
- Depolama sıcaklığı 5–30 °C aralığında önerilir.
Depolama Alanı
- Kimyasala dayanıklı raf ve zemin malzemeleri kullanılmalıdır.
- Kuvvetli asitlerle aynı depoda tutulmamalıdır (asitlerle reaksiyon sonucu ısı ve fosfor gazları çıkar).
- Sızıntı ve dökülmelere karşı ikincil koruma sistemleri bulundurulmalıdır.
- Depo temiz, düzenli ve güvenlik tabelalarıyla işaretlenmiş olmalıdır.
- Gıda ve içme suyu alanlarından ayrı depolanmalıdır.
Uyumsuz Maddeler
- Kuvvetli asitlerle reaksiyona girerek tahriş edici gazlar çıkarır.
- Nem ve su ile uzun süreli temas ürünün topaklanmasına ve özellik kaybına neden olur.
- Oksitleyici maddelerle uyumsuzluk gösterebilir.
- Reaktif metallerle doğrudan temas ettirilmemelidir.
İlk Yardım Önlemleri
- Göz teması: Bol suyla en az 15 dakika yıkayın, derhal tıbbi yardım alın.
- Cilt teması: Bol su ve sabunla yıkayın, ciddi yanıklarda tıbbi destek alın.
- Soluma: Temiz havaya çıkarın, nefes darlığı devam ederse sağlık kuruluşuna başvurun.
- Yutma: Ağız çalkalanmalı, kusturmayın ve acilen tıbbi yardım alın.
Çevresel Önlemler
- Su yollarına ve kanalizasyona kontrolsüz şekilde dökülmemelidir.
- Çevrede pH dengesini bozabileceği için büyük miktarlarda deşarj edilmemelidir.
- Dökülen ürün süpürülerek veya vakumla toplanmalı, kapalı atık kaplarına alınmalıdır.
- Atıklar yerel çevre mevzuatına uygun şekilde bertaraf edilmelidir.
- Depolama ve taşıma sırasında çevreye yayılma riski önlenmelidir.
Tri Sodyum Fosfat Satışı
İFA Kimya olarak uluslararası standartlarda belirlenmiş gramlık ila tonluk ambalajlar arasında değişen ambalajlama sistemi ya da tankerli taşıma sistemi gibi sizlere en uygun paketleme sistemi ile Türkiye'nin tüm illerine satış yapmaktayız. Gerekli bilgi için bu iletişim bilgilerinden bizlere ulaşabilirsiniz.